-چرا امام رضا(ع) با اين كه مي دانستند انگور زهر آلود است، آن راتناول نمودند؟
-چرا در زمان امامت امام باقر و امام صادق ( عليهم السلام ) معارف شيعه شكوفا گرديد ؟
-پاسخ درباره تثلیث مسیحیت وایرادات وارد برآن چیست؟
-پاسخ درباره معیار تعیین محدوده آزادى بیان از دیدگاه اسلام چیست؟
-پاسخ درباره نظر اسلام درباره آزادی عقیدی چیست ؟
-پاسخ درباره اسلام به کیفیت بیشتر توجه داردیا به کمیت ؟
-پاسخ درباره بعدازظهور اسلام خطوط کلی برای روز موعود چگونه ترسیم شد ؟
-پاسخ درباره آیا اسلام با مقتضیات زمان هماهنگ است ؟
-پاسخ درباره آیا عقیده به ظهور منجی درهمه ادیان وجود دارد؟
-پاسخ درباره تفاوت مکتب تشیع واهل سنت درباره مهدی موعود چیست ؟
-نام پدر و مادر حضرت مريم چيست؟
(41940)
(41940)
-پيامبري كه پدر داشت امّا مادر نداشت , چه كسي بود؟
(16899)
(16899)
-در هنگام فاتحه خواندن حتماً بايد دعاي اللّهم اغفر للمؤمنين و المؤمنات و المسلمين و المسلمات را بگويند و بعد سوره حمد و توحيد را بخوانندّ آيا در غير اين صورت فاتحه خواندن درست نيست؟
(13945)
(13945)
-خوش صداترين پيامبر چه نام داشته است؟
(7994)
(7994)
-چرا خداوند به ابراهيم((عليه السلام)) لقب خليل الله را عطا كرد؟
(2955)
(2955)
-بعضي مي گويند: حضرت ابراهيم در روز سيزده بدر كه مردم به بيرون شهر رفته بودند, بت هارا شكست و مي گويند: درست نيست در اين روز به بيرون شهر برويم ; آيا اين گفته درست است ؟
(2869)
(2869)
-چرا نام پيامبر قوم لوط، لوط بوده ، مگر نه اين كه نام انبياي الهي با مسمي بوده و كامل و زيبا؟توضيح دهيد معنا و مفهوم لوط چيست؟
(2449)
(2449)
-چرا حضرت داوود با اين كه از پيامبران اولوالعزم نبود، داراي كتاب زبور بوده است؟
(2210)
(2210)
-سبطيان و قبطيان كيستند؟
(1695)
(1695)
-علت حرام و گناه بودن غيبت چيست؟ چرا دين اسلام بر اين موضوع حساس ميباشد و به شدت از آن نهي ميكند؟
(1660)
(1660)
-جدا نمودن آيين مقدس اسلام از سنتهاي باطل چگونه است؟
(0)
(0)
-آيين كامل چه آييني است؟ و چرا بعضي اديان نسبت به بعضي ديگر كاملترند؟
(0)
(0)
-آيا كساني كه به وجود آييني به نام اسلام پي برده اند ولي به آن معتقد نمي باشند، مستحق كيفرند؟
(0)
(0)
-مفهوم آزادي در اسلام چيست(0)
-اخباريين چه كساني اند؟
(0)
(0)
-1ـ چرا بين اديان الهي تفاوت وجوددارد درحالي كه خداوند تمام احكام را بر پيامبران نازل فرموده اند پس چرا تفاوت در نماز و روزه و ساير احكام وجود دارد؟(0)
-1ـ چرا به پيروان اديان الهي كافر مي گويند در حاليكه آنها نيز پيرو دين خداوند هستند ؟(0)
-2- چرا بعضي مردم مسيحي هستند ؟ با اين كه بيشتر جمعيت دنيا رامسلمانان تشكيل مي دهند ؟(0)
-آيا مسيحيان و يهوديان و ..... به بهشت مي ورند.؟ ( به نظر من اين با منطق جور در نمي آيد كه در اديان ديگر كسي مذهبي شناخته مي شود و به خاطر خدا كار نيك مي كند و به جهنم برود به خاطر اينكه دينش اسلام نبود )(0)
-پـيـغـمبر اسلام مي گويد : به آييني مبعوث شده ام كه عمل به آن براي همه سهل و آسان است اگر آسان بودن شريعت و آيين خوب است پس چرا در اقوام و مذاهب پيشين نبوده ؟(0)
-جدا نمودن آيين مقدس اسلام از سنتهاي باطل چگونه است؟
(0)
(0)
-آيين كامل چه آييني است؟ و چرا بعضي اديان نسبت به بعضي ديگر كاملترند؟
(0)
(0)
-آيا كساني كه به وجود آييني به نام اسلام پي برده اند ولي به آن معتقد نمي باشند، مستحق كيفرند؟
(0)
(0)
-مفهوم آزادي در اسلام چيست(0)
-اخباريين چه كساني اند؟
(0)
(0)
-1ـ چرا بين اديان الهي تفاوت وجوددارد درحالي كه خداوند تمام احكام را بر پيامبران نازل فرموده اند پس چرا تفاوت در نماز و روزه و ساير احكام وجود دارد؟(0)
-1ـ چرا به پيروان اديان الهي كافر مي گويند در حاليكه آنها نيز پيرو دين خداوند هستند ؟(0)
-2- چرا بعضي مردم مسيحي هستند ؟ با اين كه بيشتر جمعيت دنيا رامسلمانان تشكيل مي دهند ؟(0)
-آيا مسيحيان و يهوديان و ..... به بهشت مي ورند.؟ ( به نظر من اين با منطق جور در نمي آيد كه در اديان ديگر كسي مذهبي شناخته مي شود و به خاطر خدا كار نيك مي كند و به جهنم برود به خاطر اينكه دينش اسلام نبود )(0)
-پـيـغـمبر اسلام مي گويد : به آييني مبعوث شده ام كه عمل به آن براي همه سهل و آسان است اگر آسان بودن شريعت و آيين خوب است پس چرا در اقوام و مذاهب پيشين نبوده ؟(0)
مطالب این بخش جمع آوری شده از مراکز و مؤسسات مختلف پاسخگویی می باشد و بعضا ممکن است با دیدگاه و نظرات این مؤسسه (تحقیقاتی حضرت ولی عصر (عج)) یکسان نباشد.
و طبیعتا مسئولیت پاسخ هایی ارائه شده با مراکز پاسخ دهنده می باشد.
کد مطلب:25298 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:26
تفاوت دو مكتب اشعري و ماتريدي چيست؟
شيخ اشعري و ماتريدي هردو، در يك عصر به عنوان دفاع از عقيدة اهل سنت برخاستند و هدف پاسخگويي به نظريات معتزله بود ولي هرگز نميتوانند اين دو نفر از نظر فكري يكسان باشند. شيخ اشعري قيد اعتزال را زد و مكتب ابن حنبل را پذيرفت و با پذيرفتن عقايد وي نتوانست در مسائل عقيدتي آزادانه فكر كند، لذا ناچار شد بر ظواهر جمود كند، و از ارزش عقل و برهان بكاهد. از اين جهت، در عقايد حنابله تصرف بنيادي به عمل نياورد. در حالي كه ابو منصور ماتريدي پيرو امام خود ابو حنيفه است. اماميكه در فقه به قياس و استحسان عمل ميكند و فقه او رنگ عقلي بيشتري دارد، از اين رو اين دو فرد نميتوانند در اصول تا چه رسد در فروع صد در صد به توافق برسند.
مسأله تفاوت اين دو مكتب مورد توجه نويسندگان قرار گرفته و افكار و عقايد مختلفي ابراز نمودهاند كه نظرية برخي را منعكس ميكنيم:
الف – احمد امين مصري ميگويد: ماتريدي و اشعري در مسائل اساسي با هم به توافق رسيدهاند و كتابهاي فراواني در شرح مذهب ماتريدي مانند عقايد نسفي و شرح مذهب اشعري مانند «سنوسيه» و«الجوهرة» نوشته شده است. حتي برخي دربارة مسائل اختلاف اين دو امام، كتابهايي نوشتهاند و برخي نقاط اختلاف را به چهل مسأله رساندهاند آنگاه اضافه ميكند كه فكر اعتزال در مكتب اشعري بيش از مكتب ماتريدي است، زيرا اشعري مدتها از معتزله پيروي ميكرد و نمونة آن اين است كه اشعري ميگويد: معرفة الله پيش از بعثت پيامبران عقلاً واجب است، در حالي كه «ماتريدي» تنها به وجوب نقلي و شرعي آن قائل است. (ظهر الإسلام1/91)
گفتار احمد امين، اساس صحيحي ندارد. و او در اين داوري به حدس اعتماد نموده است، بلكه رنگ عقلي در مكتب «ماتريدي» بيش از مكتب اشعري است و دو كتاب منتشر شده از آن ، به نامهاي توحيد و تأويلات أهل سنت و همچنين آراي پيروان او، بر خلاف گفتار او گواهي ميدهد، وعجيب اينكه در مسأله معرفة الله جريان بر خلاف گفتار احمد امين است و خود احمد امين در جايي از آن كتاب، عكس آن را نقل كرده است و يادآور شده است كه ماتريديه ميگويد: اگر خدا پيامبري را برنيانگيزد، بر مردم لازم است خدا و صفات او را بشناسند، و اين مسأله از ابو حنيفه نقل شده است، ولي مشايخ اشاعره ميگويند: پيش از بعثت پيامبران، چيزي بر انسان واجب نيست. (فجر الإسلام /95)
2 – ابوزهره ميگويد: در طريق ماتريدي عقل از قدرت بيشتري برخوردار است، در حالي كه اشاعره به نقل، پاي بندترند و در حقيقت مكتب اشعري، مكتبي است ميان اعتزال و اهل حديث و مكتب ما تريدي مكتبي است ميان معتزله و اشاعره. آنگاه ميگويد: شكي نيست كه همگي اين چهار فرقه، از اهل ايمان بوده و هركدام گوشهاي از ميدان ايمان را گرفتهاند. گوشهاي از آن در دست معتزله، گوشهاي ديگر در دست اهل حديث، و گوشهاي در دست ماتريدي و گوشهاي ديگر در دست اشاعره. (تاريخ المذاهب الإسلامية 1/199)
3 – شيخ محمد زاهد كوثري محقق معاصر، ماتريديه را به خوبي شناخته و آن را مكتبي ميان اشعري و معتزلي معرفي كرده است. ولي ميگويد : اختلاف ميان اين دو مكتب لفظي است. (مقدمة تبيين كذب المفتري/19)
محمد زاهد كوثري، خود از فرقه ماتريديه پيروي ميكند هرچند به آن تظاهر نميكند و به نشر آثار اين فرقه پرداخته و به حق محقق توانايي است كه توانسته است با تتبع زايد الوصف، آثار حشويه و اهل الحديث و وهابيت را نقد كند، ولي در اين داوري، دچار عواطف شده و خواسته به تقريب اين دو مكتب بپردازد، تنها، آگاهي از يك تفاوت ميان اين دو مكتب، كافي است كه اين دو را، فرسنگها از هم جدا سازد و آن، مسألة حسن قبح عقلي است كه «ماتريديه» مثبت آن، و اشاعره منكر آن هستند و تنها بر همين اصل مسائل فراواني از علم كلام، مبتني است و در هر حال، اين دو مكتب با هم اختلافاتي دارند. شيخ بزدوي مؤلف اصول دين كه از علماي قرن پنجم اسلامياست، اختلاف اين دو مكتب را به سه مسأله منحصر ميسازد. (أصول دين نگارش بَزدَوي/242)
كمال الدين بياضي، مسائل اختلافي دو مكتب را مطرح كرده و آنها را به پنجاه مسأله رسانده است. (اشارات المرام/ 53 – 58)
عبد الرحيم بن علي معروف به شيخ زاده مسائل اختلافي را به نظم در آورده و به نام نظم الفرائد و جمع الفوائد در سال 1317 هـ . ق در قاهره به طبع رسيده است. ابي عذبة كتابي به نام «الروضة اليهية في ما بين الاشعريه و الماتريديه» نگاشته و در سال 1332 هـ . ق در حيدر آباد به طبع رسيده است.
عبدالله بن عثمان بن موسي كتابي به نام خلافيات الأشاعرة مع الماتريدية نوشته كه نسخة خطي آن در دار الكتب المصرية، به شماره 2441 موجود است. ( به مقدمه كتاب توحيد ماتريدي /25 مراجعه شود)
تاج الدين السبكي مؤلف طبقات الشافعية، قصيدهاي در مسائل اختلافي ميان اين دو مكتب دارد كه نسخة خطي آن در اسكندريه موجود است. (به مقدمه كتاب توحيد ماتريدي /25 مراجعه شود).
اين نوع نگارشها حاكي از آن است كه فاصلة اين دو مكتب بيش از آن است كه «بزودي» تصور كرده و آن را در سه مسأله خلاصه كرده است.
مسأله تفاوت اين دو مكتب مورد توجه نويسندگان قرار گرفته و افكار و عقايد مختلفي ابراز نمودهاند كه نظرية برخي را منعكس ميكنيم:
الف – احمد امين مصري ميگويد: ماتريدي و اشعري در مسائل اساسي با هم به توافق رسيدهاند و كتابهاي فراواني در شرح مذهب ماتريدي مانند عقايد نسفي و شرح مذهب اشعري مانند «سنوسيه» و«الجوهرة» نوشته شده است. حتي برخي دربارة مسائل اختلاف اين دو امام، كتابهايي نوشتهاند و برخي نقاط اختلاف را به چهل مسأله رساندهاند آنگاه اضافه ميكند كه فكر اعتزال در مكتب اشعري بيش از مكتب ماتريدي است، زيرا اشعري مدتها از معتزله پيروي ميكرد و نمونة آن اين است كه اشعري ميگويد: معرفة الله پيش از بعثت پيامبران عقلاً واجب است، در حالي كه «ماتريدي» تنها به وجوب نقلي و شرعي آن قائل است. (ظهر الإسلام1/91)
گفتار احمد امين، اساس صحيحي ندارد. و او در اين داوري به حدس اعتماد نموده است، بلكه رنگ عقلي در مكتب «ماتريدي» بيش از مكتب اشعري است و دو كتاب منتشر شده از آن ، به نامهاي توحيد و تأويلات أهل سنت و همچنين آراي پيروان او، بر خلاف گفتار او گواهي ميدهد، وعجيب اينكه در مسأله معرفة الله جريان بر خلاف گفتار احمد امين است و خود احمد امين در جايي از آن كتاب، عكس آن را نقل كرده است و يادآور شده است كه ماتريديه ميگويد: اگر خدا پيامبري را برنيانگيزد، بر مردم لازم است خدا و صفات او را بشناسند، و اين مسأله از ابو حنيفه نقل شده است، ولي مشايخ اشاعره ميگويند: پيش از بعثت پيامبران، چيزي بر انسان واجب نيست. (فجر الإسلام /95)
2 – ابوزهره ميگويد: در طريق ماتريدي عقل از قدرت بيشتري برخوردار است، در حالي كه اشاعره به نقل، پاي بندترند و در حقيقت مكتب اشعري، مكتبي است ميان اعتزال و اهل حديث و مكتب ما تريدي مكتبي است ميان معتزله و اشاعره. آنگاه ميگويد: شكي نيست كه همگي اين چهار فرقه، از اهل ايمان بوده و هركدام گوشهاي از ميدان ايمان را گرفتهاند. گوشهاي از آن در دست معتزله، گوشهاي ديگر در دست اهل حديث، و گوشهاي در دست ماتريدي و گوشهاي ديگر در دست اشاعره. (تاريخ المذاهب الإسلامية 1/199)
3 – شيخ محمد زاهد كوثري محقق معاصر، ماتريديه را به خوبي شناخته و آن را مكتبي ميان اشعري و معتزلي معرفي كرده است. ولي ميگويد : اختلاف ميان اين دو مكتب لفظي است. (مقدمة تبيين كذب المفتري/19)
محمد زاهد كوثري، خود از فرقه ماتريديه پيروي ميكند هرچند به آن تظاهر نميكند و به نشر آثار اين فرقه پرداخته و به حق محقق توانايي است كه توانسته است با تتبع زايد الوصف، آثار حشويه و اهل الحديث و وهابيت را نقد كند، ولي در اين داوري، دچار عواطف شده و خواسته به تقريب اين دو مكتب بپردازد، تنها، آگاهي از يك تفاوت ميان اين دو مكتب، كافي است كه اين دو را، فرسنگها از هم جدا سازد و آن، مسألة حسن قبح عقلي است كه «ماتريديه» مثبت آن، و اشاعره منكر آن هستند و تنها بر همين اصل مسائل فراواني از علم كلام، مبتني است و در هر حال، اين دو مكتب با هم اختلافاتي دارند. شيخ بزدوي مؤلف اصول دين كه از علماي قرن پنجم اسلامياست، اختلاف اين دو مكتب را به سه مسأله منحصر ميسازد. (أصول دين نگارش بَزدَوي/242)
كمال الدين بياضي، مسائل اختلافي دو مكتب را مطرح كرده و آنها را به پنجاه مسأله رسانده است. (اشارات المرام/ 53 – 58)
عبد الرحيم بن علي معروف به شيخ زاده مسائل اختلافي را به نظم در آورده و به نام نظم الفرائد و جمع الفوائد در سال 1317 هـ . ق در قاهره به طبع رسيده است. ابي عذبة كتابي به نام «الروضة اليهية في ما بين الاشعريه و الماتريديه» نگاشته و در سال 1332 هـ . ق در حيدر آباد به طبع رسيده است.
عبدالله بن عثمان بن موسي كتابي به نام خلافيات الأشاعرة مع الماتريدية نوشته كه نسخة خطي آن در دار الكتب المصرية، به شماره 2441 موجود است. ( به مقدمه كتاب توحيد ماتريدي /25 مراجعه شود)
تاج الدين السبكي مؤلف طبقات الشافعية، قصيدهاي در مسائل اختلافي ميان اين دو مكتب دارد كه نسخة خطي آن در اسكندريه موجود است. (به مقدمه كتاب توحيد ماتريدي /25 مراجعه شود).
اين نوع نگارشها حاكي از آن است كه فاصلة اين دو مكتب بيش از آن است كه «بزودي» تصور كرده و آن را در سه مسأله خلاصه كرده است.
: استاد محقق جعفر سبحاني
فرهنگ عقائد و مذاهب اسلامي ج 4
مطالب این بخش جمع آوری شده از مراکز و مؤسسات مختلف پاسخگویی می باشد و بعضا ممکن است با دیدگاه و نظرات این مؤسسه (تحقیقاتی حضرت ولی عصر (عج)) یکسان نباشد.
و طبیعتا مسئولیت پاسخ هایی ارائه شده با مراکز پاسخ دهنده می باشد.